Przeczytane: Michał Lubina - „Niedźwiedź w objęciach smoka. Jak Rosja została młodszym bratem Chin” (2022) - Wydawnictwo Otwarte imprint Szczeliny
Listopad nie był wielkim miesiącem pod względem przeczytanych przeze mnie książek, bo wyniósł tylko i aż 3 pozycje. Wszystko ze względu na to, że... nie chciało mi się. Człowiek wraca wykończony z roboty i się nie chce. W tym roku chyba już sobie odpuszczę czytanie i zacznę od nowego roku (ta, jasne, a mi tu jedzie czołg). Ruszę z kopyta jak ten kulig w piosence Skaldów, aż pójdą iskry. 🤣 Ale tak całkiem poważnie to w tym roku przeczytałem chyba 20 lub 21 książek (stan na początek grudnia 2023 - rok skończyłem z 26 pozycjami), chyba najlepiej w życiu. Na portalu Lubimyczytać w wyzwaniu rocznym ustawiłem sobie 24 książki i chyba go nie wypełnię (26 - już wypełnione, nie kłam). A mógłbym przeczytać więcej, bo w trzech pierwszych miesiącach 2023 roku nie przeczytałem ani jednej książki i zacząłem dopiero w kwietniu. Gdybym chciał, to może bym i przeczytał nawet i 30 książek w roku. Starczy na ten rok. W przyszłym roku wezmę się za czytanie i ćwiczenia. Tak, jasne...🤣 Będę ćwiczył dzierżąc książkę w jednej ręce, a w drugiej pada od komputera, a trzecią będę pisać teksty na Hive.
Przeczytać książkę to jeszcze, ale najgorsze jest jej opisywanie. Zwykle pisanie mojej reakcji, moich wrażeń na temat książki (bo nie nazwę tego recenzją) czasem zajmuje więcej czasu niż przeczytanie samej książki. Czasem napisanie tekstu zajmuje kilka godzin, czasem dzień, a czasem... miesiąc, dwa. Też mogę napisać krótko: „*zajebista/chujowa książka, polecam/nie polecam*" i nara, ale nie o to w tym chodzi. **Nieważne, przejdźmy do sedna sprawy**. W listopadzie portal Czytaj.pl wraz z Woblinkiem przeprowadzili akcję, podczas której udostępnili na trzydzieści dni aż osiemnaście darmowych ebooków/audiobooków. O całej akcji napisała @bowess pod tym linkiem.
https://peakd.com/engrave/@bowess/moda-na-czytanie-na-polish
Plany były ambitne, ale życie, czas i zdrowie je zweryfikowały. Niestety doba nie ma 48 godzin, a człowiek robi się coraz starszy. Za niecałe dwa miesiące stuknie mi 40-ka. Gdyby tak rzucić robotę i obowiązki w domu, ale tak się nie da. Tym bardziej, że moją ciekawość wzbudziła w tym zestawieniu tylko jedna książka, którą miałem na liście życzeń do przeczytania. Tą książką jest „**Niedźwiedź w objęciach smoka. Jak Rosja została młodszym bratem Chin**” autorstwa pana doktora**Michała Lubiny**.
Książka została wydana w listopadzie 2022 roku, a jak sam autor pisze, zaczynał ją pisać w Krakowie, a skończył ją chyba na Tajwanie w połowie 2022 roku, jak dobrze pamiętam. Książkę wydało Wydawnictwo Szczeliny, które jest imprintem Wydawnictwa Otwartego. Jakby to wyjaśnić. Imprint jest to marka wydawnicza (bardziej kolokwialnie odłam danego wydawnictwa), która zajmuje się wydawaniem książek jednego typu. Szczeliny są imprintem Wydawnictwa Otwartego, zajmującym się literaturą non-fiction, literaturą faktu. Natomiast dystrybucją książki zajął się Znak.
Numer ISBN: 978-83-8135-723-4.
Na okładce książki wykorzystano fotografię autorstwa Sashy Mordovetsa/Getty Images. Projektem graficznym serii okładek zajął się pan Łukasz Piskorek, natomiast adaptacją okładki na potrzeby tej książki zajęła się pani Monika Drobnik-Słocińska.
Jak sam autor (rocznik 1984) pisze we wstępie, książka ta jest owocem dwudziestu lat badania Rosji i szesnastu lat badania Chińskiej Republiki Ludowej. W tym czasie autor książki odbył wiele podróży do obu krajów, w tym jako przewodnik. Autor książki od 2014 roku jest pracownikiem Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu przy Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, na którym wykłada między innymi stosunki rosyjsko-chińskie. Niniejsza publikacja jest trzecią książką aurora na ten temat. Pierwszą publikacją była książka „Niedźwiedź w cieniu Smoka. Rosja-Chiny 1991-2014", będącą wersją doktoratu autora „Rosnąca asymetria. Stosunki rosyjsko-chińskie 1991-2011". Drugą książką autora była uzupełniona anglojęzyczna wersja jego pierwszej książki „Russia and China. A political marriage of convenience - Successfull and stable”, która została wydana w 2017 roku. Jak sam autor pisze, są to książki typowo naukowe, więc trudno dostępne i przyswajalne dla przeciętnego czytelnika. Jak sam autor podkreśla niniejsza książka nie jest aktualizacją poprzednich książek, a całkowicie nową książką na ten temat, choć jak sam autor podkreśla, korzystał ze swoich poprzednich publikacji. Jak sam autor podkreśla niniejsza książka miała być publikacją popularnonaukową bardziej przystępną dla czytelnika, co też sam czytelnik ma ocenić.
Sama książka jest podzielona na sześć części, z czego najdłuższa jest część trzecia, która streszcza najnowszą historię oraz stosunki pomiędzy Rosją a Chinami. Pierwsza część jest jakby wprowadzeniem i opowiada o kulturze obu krajów, o tym jak stoją w rozkroku pomiędzy zgniłym kapitalizmem z zachodu i komunizmem (zwłaszcza Chiny) i autorytaryzmem. Oba kraje nienawidzą zachodu, a zwłaszcza Stanów Zjednoczonych Ameryki i dążą do tego aby zostać wielkim światowym mocarstwem (choć w tej chwili oba te państwa mają taki status), a nic nie przybliża jak wspólny wróg. Oba te państwa są hybrydą kultury Wschodu i Zachodu, hybrydą kapitalizmu i komunizmu, zwłaszcza Chiny. Oba państwa czerpią garściami z kapitał zachodni, jak to autor pisze, że oba państwa wysyłają dzieci tych bardziej (za)możnych do zachodnich szkół, sami jeżdżą na wakacje do zachodnich kurortów na przykład nad Morzem Śródziemnym, a władza jest wręcz autorytarna, choć coraz bardziej zakrawa ona o totalitaryzm. W Rosji rządzi owładnięty żądzą powrotu do ZSRR Wladimir Putin, a Chinami mający także totalitarne zakusy Xi Jimping, o czym pisze autor w tej książce. Druga część książki opowiada historię stosunków pomiędzy Chinami a Rosją od XVII wieku poprzez powstanie państwa rosyjskiego, pierwszego Cara Piotra I Wielkiego, podczas ekspansji Rosji na wschód, czasach ZSRR i kończy się w latach 90 XX wieku. Część trzecia odnosi się do polityki i przy okazji najnowszej historii, która kończy się w 2022 roku po agresji Rosji na Ukrainę, bo w tym roku autor kończył pisać tę książkę i z pewnością nie jest to zamknięty rozdział. Jak sam autor pisze, kończył pisać tę książkę w Tajpej w połowie 2022 roku. Czwarty rozdział opowiada o gospodarce oraz potencjale militarnym obu państw, o handlu bronią i paliwami kopalnymi, ponieważ te dziedziny życia łączą się ze sobą. Piąta część porusza temat współpracy Chin i Rosji w organizacjach międzynarodowych czy w dziedzinie podboju kosmosu. Szósta i ostatnia część opisuje problem Syberii, a zwłaszcza jej wschodniej części i jakimi skutkami mogłoby to grozić, gdyby Chińczycy chcieliby odbić od Rosjan swoje dawne ziemie.
O cholera. Chyba nieświadomie streściłem wstępniak. Tam praktycznie autor książki pisze to samo. Niechcący chyba popełniłem mały plagiat, a przynajmniej streszczenie wstępniaka, choć nie przepisywałem tekstu z książki na chama.
Jako takich przypisów i bibliografii nie ma. Pod koniec książki autor wyjaśnia (ale w podcastach mówił to samo), że odsyła do swojej pracy doktorskiej i poprzedniej książki, gdzie jest podana pełna bibliografia. W tej książce jest podana każda część i z grubsza na czyich pracach się opierał pan doktor Miał Lubina. Ale w samym tekście książki nie brakuje tytułów opracowań i ich autorów. Sam wynotowałem ze 12 ciekawiących mnie pozycji.
Przydałoby się napisać parę słów podsumowania. Przygotowując się do napisania tej notki korzystałem między innymi z serwisu YouTube i kilku podcastów z autorem książki. Przy okazji dowiedziałem się, że w listopadzie 2023 roku ukazała się nowa książka pana doktora i profesora Michała Lubiny „Chiński obwarzanek. Od Tajwanu po Tybet, czyli jak Chiny tworzą imperium.” Na pewno będzie to bardzo dobra i ciekawa książka, która już ląduje na mojej kupce wstydu. Natomiast książka „Niedźwiedź w objęciach Smoka. Jak Rosja została młodszym bratem Chin” już wcześniej mi się przewinęła przed oczami i miałem ją zapisaną na kupce wstydu, więc chciałem ją przeczytać. A w listopadzie nadarzyła się okazja, żeby przeczytać ją za darmo, co i tak poskutkowało to zakupem wersji elektronicznej na Woblinku w grudniu, po zakończeniu darmowego okresu, gdyż książka mi się spodobała i wydała się bardzo dobra. W wersji elektronicznej książka ta liczy sobie 374 strony, nie wiem ile ona sobie liczy w wersji fizycznej, ale patrząc na podcasty z panem Michałem Lubiną, to jest gruba „krowa”. Podejrzewam, że w wersji fizycznej jest ona trochę grubsza. Myślę, że lekko 450-500 stron ma. Samą książkę czytało mi się lekko i przyjemnie (choć w kwestii zbrodniarza jakim jest Wladimir Putin nie powinienem używać takich słów), a ukończenie jej zajęło mi trzy popołudnia, zaś napisanie tej notki dwa miesiące. Podziękujcie sierżantowi Alexowi Murphy'emu z policji w Detroit. A tak na poważnie, to książka jest bardzo dobra, zawiera sporo informacji na temat stosunków rosyjsko-chińskich. Chociaż nie uważam się za speca w dziedzinie Rosji i Chin (nie ten level) i wiedziałem trochę rzeczy, to z tej książki dowiedziałem się paru nowych rzeczy. Książka ta jest napisana językiem bardziej przystępnym dla szarego Kowalskiego i... nie wiem czy to nie jest wadą tej książki. To jest świetna książka, ale „czegoś” jej brakuje. Być może to przez popularno-naukowy charakter tej publikacji i częste humorystyczne podejście w tekście, wręcz bardziej wrzucone na luz (sam autor książki dawał takie wrażenie podczas podcastów). Z chęcią bym przeczytał tę wcześniejszą wersję książki bardziej naukową, choć zdaję sobie sprawę, że może być ona nieprzystępna dla zwykłego szarego człowieka. Waham się z oceną końcową tej książki pomiędzy 8 a 9/10. No to niech będzie 8+. Bardzo miłe zaskoczenie w końcówce tamtego roku.
***
Źródła, z których korzystałem:
https://orient.uj.edu.pl/instytut/struktura/zapipw/lubina
https://www.szczeliny.pl/
https://wydawnictwootwarte.pl/reportaz-literatura-faktu/512-niedzwiedz-w-objeciach-smoka-jak-rosja-zostala-mlodszym-bratem-chin-ksiazka-z-autografem.html
